Organizujesz loterię, konkurs czy sprzedaż premiową skierowaną dla przedsiębiorców i zakładasz, że o podatki nie musisz się martwić, ponieważ laureaci powinni je zakwalifikować jako przychód z działalności i sami odprowadzić podatek? Nic bardziej mylnego!

Przez lata w praktyce organów skarbowych dominował pogląd, że nagrody otrzymywane przez przedsiębiorców w różnego rodzaju promocjach stanowią przychód z ich działalności zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (UPDOF) i powinny być rozliczane przez laureatów samodzielnie tj. bez udziału organizatora. W konsekwencji, w stosunku promocji dla przedsiębiorców następujące przepisy dotyczące podatku zryczałtowanego i zwolnień nie były stosowane:
? Od dochodów (przychodów) pobiera się zryczałtowany podatek dochodowy: (?) z tytułu wygranych w konkursach, grach i zakładach wzajemnych lub nagród związanych ze sprzedażą premiową, uzyskanych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, z zastrzeżeniem art. 21 ust. 1 pkt 6, 6a i 68 – w wysokości 10 % wygranej lub nagrody (art. 30 ust. 1 pkt 2 UPDOF)
? Wolne od podatku dochodowego są: (?) wygrane w grach liczbowych, loteriach pieniężnych, grze telebingo, zakładach wzajemnych, loteriach promocyjnych, loteriach audioteksowych i loteriach fantowych, jeżeli jednorazowa wartość tych wygranych nie przekracza 2280 zł, urządzanych i prowadzonych przez uprawniony podmiot na podstawie przepisów o grach hazardowych obowiązujących w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego (art. 21 ust. 1 pkt 6a UPDOF)
? Wolne od podatku dochodowego są: (?) wartość wygranych w konkursach i grach organizowanych i emitowanych (ogłaszanych) przez środki masowego przekazu (prasa, radio i telewizja) oraz konkursach z dziedziny nauki, kultury, sztuki, dziennikarstwa i sportu, a także nagród związanych ze sprzedażą premiową ? jeżeli jednorazowa wartość tych wygranych lub nagród nie przekracza kwoty 760 zł; zwolnienie od podatku nagród związanych ze sprzedażą premiową nie dotyczy nagród otrzymanych przez podatnika w związku z prowadzoną przez niego pozarolniczą działalnością gospodarczą, stanowiących przychód z tej działalności (art. 21 ust. 1 pkt 68 UPDOF)

Stanowisko to pozostawało przez dłuższy czas niezmienne, gdyż z jednej strony zapewniało korzystne dla fiskusa wpływy podatkowe (podatek o dla dochodów wynikających z działalności gospodarczej wynosi min. 19%), a z drugiej strony było dość wygodnym rozwiązaniem dla większości organizatorów.

Powyższy stan rzeczy został jednak zrewidowany w orzeczeniach sądów już w 2006 roku. W wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 4 sierpnia 2006 r., sygn. II FSK 304/05, którego tezy zostały potwierdzone w późniejszych orzeczeniach Wojewódzkich Sądów Administracyjnych ( m.in. wyrok WSA w Warszawie z dnia 21 lipca 2010, sygn. III SA/Wa 169/10), jednoznacznie stwierdzono, że przepisy dotyczące zarówno zryczałtowanego podatku od nagród jak i dotyczące zwolnienia od tego podatku mają zastosowanie również wobec nagród otrzymanych przez osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą.

Co to oznacza w praktyce? Przede wszystkim obowiązek naliczenia i podatku od nagród przez organizatora, także w przypadku, gdy laureatem jest osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą, a organizowana promocja:
? jest konkursem, a wartość nagrody przekracza 760 złotych,
? jest sprzedażą premiową (w każdym przypadku – bez względu na wartość nagród)
? jest loterią, a wartość nagrody przekracza 2.280 złotych.

Obowiązek odprowadzenia przez organizatora podatku od nagrody otrzymanej przez przedsiębiorcę nie ma natomiast zastosowania w następujących przypadkach:
? nagroda korzysta ze zwolnienia przedmiotowego (nagroda w konkursie do 760 złotych, nagroda w loterii do 2.280 złotych)
? promocja jest organizowana w formie programu lojalnościowego, którego nie można zakwalifikować jako konkursu, loterii ani sprzedaży premiowej,
? laureatem nagrody jest przedsiębiorca będący osobą prawną.
W powyższych sytuacjach rozliczenia podatkowego nagrody powinien dokonać sam laureat.

Warto również podkreślić, że zgodnie z orzeczeniami Sądów zastosowanie zryczałtowanego podatku 10% oraz korzystanie z wyżej wskazanych zwolnień podatkowych jest w przypadku promocji dla przedsiębiorców możliwe, o ile sama promocja nie stanowi próby zmniejszenia obciążeń podatkowych, a nagrody nie są w rzeczywistości ukrytym rabatem czy wynagrodzeniem od organizatora z racji wykonywania danego działania w działalności gospodarczej.

Niewątpliwie z powyższych zasad można wywieść zarówno wady i zalety. Z jednej strony powodują one dodatkowe obciążenie finansowe i formalne dla organizatora. Nie można jednak pominąć faktu, że dają one możliwość odprowadzenia niższego podatku (10% lub skorzystanie ze zwolnienia – zamiast min. 19% podatku płaconego przez laureata) oraz pozwalają organizatorowi wyręczyć laureatów w formalnościach związanych z promocją, co z pewnością przekłada się na pozytywne efekty wizerunkowe i marketingowe.